Hazrat oyatulloh uzmo hoj sayyid Ali Husayni SistoniyKo`pchilik havzadagi ustodlar izlanuvchanlik va yangiliklarni dars jarayonida qo`shishni yoqtirmaydilar, va faqat kitob chetidagi izohlarni sharhlash bilan chegaraladilar. Lekin Sistoniy dars berish uslubida izlanuvchanlik xususiyati yaqqol namoyon bo`ladi. e); keng qamrovli yondashuv Ba`zi faqihlar matnlarni faqat lafziy tahlil qiladilar. Boshqacha aytganda , ular o`zlarining vazifasi deb faqat so`zlar tarjimasini o`ylaydilar. Ba`zilar esa hadisni atroflicha o`rganib so`ng hukm chiqaradilar. Masalan, Xaybar g`azotida Rasululloh (S.A.O.V) eshak go`shtini harom deb e`lon qildilar. Buni bir yoqlama qaragan ba`zi faqihlar eshak go`shtini mutloq harom biladilar, vaholanki, Xaybar g`azotida yahudiylar bo`lgan og`ir jangda musulmonlar aslaha va ulovga muhtoj bo`lishgan, shu sababli Payg`ambar (S.A.O.V) eshak go`shtini vaqtinchalik harom qilganlar. j); istinbot qilishda Diroyat ilmi oyatulloh uzmo Sistoniyning aqidasiga ko`ra, faqih arab tili grammatikasi, kinoyalari, she`rlarini yaxshi bilishi kerak. Matnning mavzusiga, nafaqat zotiga ahamiyat berishi kerak. Uning aqidasicha, biron roviyning shaxsiyatini aniqlash uchun, uning hadisini “mursal†yoki “musnad†deyishda tabaqot ravishining sahihligiga ishonish kerak , bu nazariya ayni oyatulloh Burujerdining nazariyasiga muvofiqdir. g); Ahli shirk bilan nikoh joiz; oyatulloh Sistoniy “tazohum†nomli qoidani ki uni usul va fiqh olimlari aqliy qoida deb biladilar,â€iztiror†qoidasi deb biladiki, bu qoida shar`iy hisoblanadi. Masalan, Xudovand harom qilgan hamma narsa iztiror paytida halol bo`lishi qoidasidir. Darhaqiqat “iztiror†bu “tazohumâ€dir. f); Turli firqalarni muqoyasa qilish. Ma`lumki, ko`pchilik olimlar masalani yoritishda bir maktabning nuqtai nazaridan kelib chiqadilar. Lekin hazrat Sistoniy bu toifa olimlardan emasdir. U Mashhad, Qum, Najaful ashraf olimlarining ra`ylarini ham o`rganib chiqib, xulosaga keladi. Mirzo Mahdi Isfahoniy (Mashaddagi mashhur olim), oyatulloh Burujerdi (Qumdagi buyuk olim), oyatulloh Xu`iy, Husayn Helliy(Najaf) o`zaro taqqoslar edi. Bu uslub o`z navbatida olimning dunyoqarashi va tafakkurini kengaytirishga sabab bo`ladi.
|